عملیات حرارتی همگن سازی

همگن کردن (Homogenizition) از انواع عملیات حرارتی بوده که جهت بهبود خواص مکانیکی و حذف ساختمان دندریتی، جدایش موضعی و غیریکنواختی ترکیب شیمیایی که ناشی از سرد کردن غیر تعادلی بوده و موجب کاهش خواص مکانیکی مواد می شوند، انجام می شود. از این رو لازم است توسط عملیات حرارتی مناسبی، این موارد بر طرف شود.این عملیات حرارتی، به همگن (یکنواخت) کردن و یا آنیل نفوذی معروف است. چون دمای انتخابی در این روش بالا می باشد، نفوذ نسبتا سریع بوده و غیر یکنواختی ساختار پس از عملیات از بین می رود.

قطعات مورد نظر را در مدت زمان نسبتا طولانی که به ابعاد و ترکیب شیمیایی قطعه بستگی دارد حرارت داده و سپس تا دمای محیط سرد می کنند. محدوده دمایی فرایند همگن کردن فولادها در شکل زیر نشان داده شده است.

 

کاربرد عملیات حرارتی همگن کردن

  اعوجاج، جدایش و عدم یکنواختی در ترکیب شیمیایی که ناشی از فرایندهای ریخته گری، جوشکاری و شکل دهی می باشد، تاثیر منفی بسیاری بر خواص مکانیکی قطعه مورد نظر دارد. عملیات حرارتی همگن کردن، با حذف این شرایط نامطلوب، خواص مکانیکی قطعه را در حد مطلوبی بهبود می بخشد.

در آلیاژهای غیر آهنی، عملیات همگن کردن در مورد محصولات نیمه تمامی که تقریبا سختی بالایی دارند به کار می رود.هدف ایجاد شکل پذیری خوب قبل از کار سرد و کار گرم شمش می باشد. و در نتیجه کارپذیری آن بهبود می یابد.

همگن کردن فرایندی طولانی بوده و گاهی بین 20-40 ساعت تا تکمیل آن طول می کشد. آلیاژهای معمولی که این فرایند در مورد آنها انجام می شود آلیاژهای 2017، 2024، 2014 و 7075 آلومینیوم می باشد.

 

 

گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهشی شرکت پاکمن

ASM Handbook:Heat Treatment, Vol. 4, 1991

 گلعذار. م، اصول و کاربرد عملیات حرارتی فولادها و چدن ها، اتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان

بویر، عملیات حرارتی کاربردی، ترجمه اسرافیل بشارت، نشر طراح، 1379